[…] Η επιλογή του συλλόγου να στηρίξει την εφαρμογή της δικαιώνεται, παρά τις δυσκολίες και τον κόπο που αυτή απαιτεί. Εκείνο που ξενίζει είναι η διφορούμενη στάση συγκεκριμένων πολιτικών δυνάμεων που σε πολλές περιπτώσεις δεν τοποθετήθηκαν με βάση την πολιτική τους θέση αλλά με κριτήριο τους συσχετισμούς που διαμορφώνονταν υπέρ της μιας ή της άλλης λύσης, με κριτήριο δηλαδή το στενό μικροπαραταξιακό συμφέρον […]
Η νομοθετική καθιέρωση της δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης το καλοκαίρι του 2018, δώδεκα χρόνια μετά την αντίστοιχη καθιέρωση του πρώτου χρόνου, ήταν ένα σημαντικό βήμα στον αγώνα για την εκπαιδευτική ισότητα όλων των μαθητών. Η έγκαιρη ένταξη των νηπίων στο σύστημα εκπαίδευσης προσφέρει πολύτιμο χρόνο για την αντιστάθμιση των κοινωνικών ανισοτήτων, στον βαθμό που αυτό είναι δυνατό. Παράλληλα, προσφέρει σε όλα τα παιδιά το δημόσιο αγαθό της εκπαίδευσης, σε μια ηλικία εξαιρετικά κρίσιμη για την συνολική ανάπτυξη τη προσωπικότητας τους.
Ωστόσο, ακόμη και μετά την ψήφιση του νόμου η εφαρμογή της δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης δεν ήταν αυτονόητη, αφού είχε να αντιμετωπίσει αναμενόμενους (π.χ. ιδιοκτήτες ιδιωτικών νηπιαγωγείων και πολιτικά κόμματα) και μη αναμενόμενους (π.χ. πολλούς -όχι όμως όλους – δημάρχους) αντιπάλους. Πολύ περισσότερο αμφίβολος υπήρξε ο τρόπος εφαρμογής της, αφού ο ίδιος ο νόμος που από τη μία πλευρά την καθιέρωνε, από την άλλη προέβλεπε μηδενικές δαπάνες για το σκοπό αυτό.
Στα τρία χρόνια που μεσολάβησαν, ο σύλλογος μας στήριξε την εφαρμογή της δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης και πάλεψε για τους καλύτερους δυνατούς όρους. Γνωρίζοντας την ιστορία του δημόσιου σχολείου και την εποχή μας, δεν τρέφαμε καμία αυταπάτη: οι όροι υλοποίησης του δίχρονου νηπιαγωγείου, δηλαδή οι εργασιακές σχέσεις και οι μισθοί των εκπαιδευτικών, τα σχολικά κτίρια και ο εξοπλισμός των νηπιαγωγείων θα αποτελούσαν πεδία πάλης και δεν θα μπορούσαν να αποτελούν προϋποθέσεις. Σε αυτά τα πεδία πάλης καταθέσαμε τις δυνάμεις μας, σε συνεργασία με όλη την εκπαιδευτική κοινότητα. Ακούσαμε προσεκτικά τους συνομιλητές μας, υπερασπιστήκαμε τη γνώμη μας, συνθέσαμε τις υπαρκτές διαφορές και προσχωρήσαμε μη ξεχνώντας ποτέ το βασικό: να καθιερωθεί, ενάντια στους υπονομευτές της, η δίχρονη προσχολική αγωγή.
Πετύχαμε κάτι όσοι μπήκαμε στον αγώνα αυτό;
Βέβαια!
Την πρώτη χρονιά εφαρμογής της η δίχρονη προσχολική αγωγή προσέφερε στην περιοχή του Πειραιά 86 επιπλέον τμήματα νηπιαγωγείου, πράγμα που σημαίνει;
- δημόσια και δωρεάν εκπαίδευση σε περισσότερα από 1.500 προνήπια,
- απαλλαγή αντίστοιχου αριθμού οικογενειών από την υποχρέωση να συμμετέχουν σε κληρώσεις και συλλογή μορίων για να γράψουν το παιδί τους στο δημόσιο νηπιαγωγείο και να βάζουν το χέρι στην (πολλές φορές άδεια) τσέπη για να πληρώσουν αναγκαστικές εναλλακτικές λύσεις,
- εργασία σε περισσότερες από 100 συναδέλφους.
Πρόκειται για εξαιρετικά σημαντική κατάκτηση, ειδικά αν συνυπολογίσουμε την πραγματικότητα της υπογεννητικότητας. Στην Ελλάδα από το 2010 ως το 2019 οι γεννήσεις σιγά σιγά μειώθηκαν από 115 σε 84 χιλιάδες. Παρόλα αυτά, το δίκτυο του δημόσιου σχολείου επεκτάθηκε.
Τι έγινε όμως με τις υποδομές;
Για την αντιμετώπιση των θεμάτων της σχολικής στέγης δόθηκαν διάφορες «προσωρινές» λύσεις. Άλλες φορές χρησιμοποιήθηκαν αίθουσες δημοτικών σχολείων και νηπιαγωγείων, άλλες φορές τοποθετήθηκαν προκατασκευασμένες αίθουσες σε αυλές σχολείων κι άλλες φορές τέτοιες αίθουσες τοποθετήθηκαν σε γειτονικά οικόπεδα του δημοσίου. Δυστυχώς, δεν πρόκειται για κάτι πρωτόγνωρο. Αν οι λύσεις αυτές αποδειχθούν μόνιμες, τότε θα προστεθούν κρισιμότατα προβλήματα στο μακρύ κατάλογο των προβλημάτων σχολικής στέγης στην περιοχή. Θα παλέψουμε για την αποτροπή κάθε τέτοιας προοπτικής.
Τι έκανε ο σύλλογος για τις λύσεις που δόθηκαν;
Ο σύλλογος μας με επιμονή και υπομονή απέτρεψε λύσεις που έβρισκαν αντίθετες τις σχολικές κοινότητες.
Για παράδειγμα, στην περίπτωση του σχολικού συγκροτήματος όπου στεγάζονται το 9ο και το 11ο Δημοτικά Σχολεία, αλλά και τα 11ο, 27ο και 51ο Νηπιαγωγεία ο σύλλογος μας πρωταγωνίστησε στην αποτροπή τοποθέτησης επιπλέον αιθουσών στον ήδη υπερβολικά επιβαρυμένο προαύλιο χώρο. Πιο συγκεκριμένα:
1. Ο σύλλογος μας διοργάνωσε παράσταση διαμαρτυρίας στην Δ/νση Π.Ε. Πειραιά στις 7/10/2019 όπου θέσαμε το ζήτημα και ζητήσαμε να αναλάβει πρωτοβουλία για να μην εγκατασταθούν στην αυλή του σχολείου.
2. Με πρωτοβουλία του συλλόγου πραγματοποιήθηκε σύσκεψη με γονείς και εκπαιδευτικούς των Δημοτικών και Νηπιαγωγείων του συγκροτήματος στις 21/11/2019.
3. Ο σύλλογός μας έφτιαξε κείμενο υπογραφών για την αποτροπή της λύσης αυτής, το οποίο και υιοθέτησαν οι σύλλογοι γονέων και οι εκπαιδευτικοί του συγκροτήματος στις αρχές του Δεκεμβρίου 2019.
4. Επιστολή προς την ΔΟΕ που ζητούσαμε να βάλει το ζήτημα στην ΚΤΥΠ ενόψει της συνάντησης που θα είχαν στις 12/12/2019.
5. Ο σύλλογος μας προκάλεσε και συμμετείχε σε συναντήσεις γονέων και εκπαιδευτικών πρώτα με τον Δ/ντη Εκπαίδευσης Πειραιά και στη συνέχεια με την Αντιδήμαρχο Παιδείας του Δήμου Πειραιά στις 19/12/2019, όπου τους ζητήσαμε να συνταχθούν με το αίτημα μας
6. Παράσταση διαμαρτυρίας στην ΚΤΥΠ μαζί με γονείς και εκπαιδευτικούς στις 6/2/20 όπου αποσπάσαμε την δέσμευση ότι δεν πρόκειται να τοποθετηθούν οι αίθουσες στο συγκρότημα.
7. Δεύτερη παράσταση διαμαρτυρίας στην ΚΤΥΠ δυο εβδομάδες αργότερα όπου μας ανακοινώθηκε η απόφαση να μην τοποθετηθούν οι αίθουσες στην αυλή αλλά στο οικόπεδο της Σαλαμίνος.
Η απαρίθμηση όλων των μικρών μαχών που δόθηκαν την περίοδο αυτή είναι αδύνατη σε μια ανακοίνωση. Το παράδειγμα όμως που καταθέτουμε είναι χρήσιμο για να γίνει κατανοητό ότι η πάλη για τη βελτίωση των όρων εφαρμογής της δίχρονης προσχολικής αγωγής δεν είναι μόνο λόγια και ανακοινώσεις. Είναι οργάνωση, συντονισμός, σύνθεση, ανάληψη ευθύνης, διεκδίκηση και προσήλωση στο πρωτεύον: Δίχρονη υποχρεωτική προσχολική αγωγή και εκπαίδευση ΤΩΡΑ κι όχι σε ένα απροσδιόριστο μέλλον όταν θα υπάρχουν «οι κατάλληλοι όροι και προϋποθέσεις»!
Είναι επίσης χρήσιμο να γνωρίζουμε ότι οι προσωρινές λύσεις που υιοθετούνται από μία σχολική κοινότητα μπορεί να είναι διαφορετικές από αυτές που προκρίνει μια άλλη. Αυτό συμβαίνει επειδή είναι ξεχωριστές οι ειδικές συνθήκες που αντιμετωπίζει κάθε σχολική κοινότητα. Στις περισσότερες περιπτώσεις η αξιοποίηση μιας προκατασκευασμένης αίθουσας σε κάποιο παρακείμενο χώρο θεωρείται προτιμότερη από τον συνωστισμό σε ένα μικρό σχολείο. Αυτό συμβαίνει με τις αίθουσες που τοποθετήθηκαν στο χώρο του 32ου Δημοτικού Σχολείου, όπου θα στεγαστούν δύο τμήματα του 24ου Νηπιαγωγείου ελευθερώνοντας την αίθουσα εκδηλώσεων του Δημοτικού που χρησιμοποιούνταν ως αίθουσα διδασκαλίας. Στο οικόπεδο της οδού Μητρώου στον Άγιο Βασίλειο, όπου θα στεγαστεί ένα επιπλέον τμήμα από το 26οΝηπιαγωγείο δίνοντας λύση στις ασφυκτικές συνθήκες που αντιμετωπίζουν 26ο Δημοτικό και 26ο Νηπιαγωγείο από την συστέγασή τους σε ένα παλιό διδακτήριο με επιτακτικό το πρόβλημα έλλειψης χώρων. Τέλος στο οικόπεδο δίπλα από το 2ο Δημοτικό Σχολείο Δραπετσώνας όπου τοποθετήθηκαν δύο αίθουσες στις οποίες θα φοιτήσουν μαθητές από παρακείμενα Νηπιαγωγεία. Αντίθετα, στο χώρο του σχολικού συγκροτήματος των 9ου και 11ου Δημοτικών Σχολείων, η υπάρχουσα διευθέτηση (παρά τα προβλήματά της) προτιμήθηκε από την μεταφορά σε μία ή περισσότερες προκατασκευασμένες αίθουσες. Σε καμία όμως περίπτωση δεν αμφισβητείται η προτεραιότητα στην εφαρμογή της δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης, παρά την ύπαρξη οικονομικών και πολιτικών δυνάμεων που παλεύουν σε αντίθετη κατεύθυνση. Πράγμα που σημαίνει ότι η επιλογή του συλλόγου να στηρίξει την εφαρμογή της δικαιώνεται, παρά τις δυσκολίες και τον κόπο που αυτή απαιτεί. Εκείνο που ξενίζει είναι η διφορούμενη στάση συγκεκριμένων πολιτικών δυνάμεων που σε όλες αυτές τις περιπτώσεις δεν τοποθετήθηκαν με βάση την πολιτική τους θέση αλλά με κριτήριο τους συσχετισμούς που διαμορφώνονταν υπέρ της μιας ή της άλλης λύσης, με κριτήριο δηλαδή το στενό μικροπαραταξιακό συμφέρον.
Οι λύσεις που μέχρι τώρα έχουν δοθεί είναι σε πολλές περιπτώσεις αυστηρά προσωρινές και κάθε άλλο παρά ιδανικές. Απαιτείται άμεσα ένα ευρύ πρόγραμμα δημόσιας σχολικής στέγης και η πολιτική δέσμευση για την υλοποίηση του. Η επανάπαυση στην πραγματικότητα της υπογεννητικότητας, από την οποία κάποιοι υπεύθυνοι (δυστυχώς) περιμένουν σιωπηρά τη λύση του προβλήματος, διαιωνίζει και αναπαράγει τα αδιέξοδα. Η εγκατάλειψη του δημόσιου σχολείου και των κοινωνικών παροχών στους νέους γονείς αυξάνει την υπογεννητικότητα, και ο φαύλος κύκλος, μαζί με την πολιτική μη ένταξης των μεταναστών και των προσφύγων, οδηγεί ευθέως σε κάθε είδους κρίση: κοινωνική, οικονομική, πολιτισμική.
Ο σύλλογος μας θα συνεχίσει να παλεύει για την βελτίωση των όρων εφαρμογής της δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης, με δεδομένη τώρα πια την εφαρμογή της. Τώρα που όλα τα προνήπια γίνονται δεκτά στο δημόσιο νηπιαγωγείο, χωρίς κληρώσεις και μόρια, πρέπει να συνεχίσουμε ακόμα πιο έντονα τον αγώνα μας για την βελτίωση των όρων. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται τόσο οι αγώνες μας για μόνιμη, σταθερή και αξιοπρεπώς αμειβόμενη εργασία των εκπαιδευτικών όσο και οι αγώνες μας για μόνιμες και κατάλληλες λύσεις στα προβλήματα στέγασης και εξοπλισμού. Στο επόμενο διάστημα, θα πρέπει να ληφθούν οι κατάλληλες πρωτοβουλίες για την προώθηση του προγράμματος δημόσιας σχολικής στέγης που απαιτείται, παράλληλα με τους αγώνες για την αποτροπή των ρυθμίσεων που προωθούνται ενάντια στο δημόσιο σχολείο και στη μόρωση των νέων γενιών.
ΑΠΟ ΤΟ Δ.Σ.
